Authentieke gevoelens - de vijf B's

Alle gevoelens die passend zijn én effectief bij een bepaalde situatie, zijn authentiek. Deze authentieke gevoelens zijn de vier B's(Blij, Boos, Bedroefd, Bang): je voelt angst bij gevaarlijke situaties, verdriet bij verlies of wanneer je in de steek gelaten wordt, boosheid als je belemmerd of geblokkeerd raakt bij zaken die je graag voor elkaar wilt krijgen en blijdschap bij het ervaren van leuke dingen. De vier eerste B's kun je voelen in de vijfde, je Body. Authentieke gevoelens zijn gesitueerd in het Kind.

Je kunt ook spreken over functionele gevoelens en niet-functionele gevoelens. Gevoelens die functioneel zijn helpen bij het identificeren en oplossen van problemen. De functionaliteit van gevoelens worden zichtbaar in functioneel gedrag.

Niet-functionele gevoelens daarentegen voelen wel ongemakkelijk, maar helpen niet in het vinden van een oplossing.

Blij
Blijdschap kun je in het hier-en-nu ervaren, als je geniet van de zon, van goed gezelschap, mooie muziek. Je kunt ook uitzien naar naar iets dat nog gebeuren gaat: een vakantie of een uitje. Of je kijkt terug op een prachtige ervaring die geweest is.

Boos
Bij boosheid is dat anders. Het authentieke gevoel van boosheid is er in het hier-en-nu. Je wordt boos om iets dat nu gebeurt, namelijk als je niet krijgt wat je wilt of als je iets onprettigs ervaart dat je wilt veranderen. Boos worden om iets dat heel lang geleden gebeurd is, is niet effectief.

Bedroefd
Verdriet heb je over iets dat gebeurd is, in het verleden, en heeft te maken met de ervaring van verlies.

Bang
Angst is toekomstgericht, je bent bang voor iets dat komt. Angst heeft te maken met de dreiging van gevaar.

Rackets
Gevoelens die niet passend zijn bij de situatie noem je rackets. Deze term is afkomstig uit de wereld van de maffia en heeft de betekenis van 'bedrog', 'verraad' of 'afpersing'. Eric Berne koos voor deze term om aan te geven dat onechte gevoelens een manipulatief karakter hebben.
Rackets zijn de 'authentieke' gevoelens, die anders worden ingezet.  Als dit gebeurt geeft het uiten van het gevoel geen opluchting en doorgaans ook geen goede oplossing voor de situatie. Als je verdrietig bent, maar boosheid uit, krijg je niet de arm om je heen die je nodig hebt.

Reactie plaatsen